De fiscus en de advocaatkosten bij scheiding

12-04-2016
De fiscus en de advocaatkosten bij scheiding

Wanneer mensen gaan scheiden moet er altijd een advocaat worden ingeschakeld om het echtscheidingsverzoek in te dienen. Over het algemeen kunnen scheidende stellen ervan uitgaan dat advocaatkosten die worden gemaakt voor het verkrijgen van partneralimentatie aftrekbaar zijn.

Maar pas op: dat gaat niet voor alle situaties!

De fiscale wetgeving heeft bepaald dat voor incidentele kosten, zoals de (advocaat)kosten gemaakt tot behoud of verhoging van alimentatie-uitkeringen, de mogelijkheid bestaat om deze kosten fiscaal af te trekken. De alimentatie-ontvanger (toch nog vaak de vrouw) kan de gemaakte kosten in aftrek brengen voor het verkrijgen, verhogen, of behouden van partneralimentatie.

Er is in het verleden al vaak geprobeerd ook andere advocaatkosten bij scheiding fiscaal af te trekken.

Al in 1983 lag bij de Hoge Raad de vraag voor of een man de kosten die hij maakte ter beëindiging van zijn alimentatieverplichting in aftrek mocht brengen. Het antwoord was nee.

Een volgende poging kwam in 1986 toen een man proceskosten had gemaakt met het doel een vermindering van de door de vrouw gevraagde partneralimentatie te bewerkstelligen. Die vlieger ging evengoed niet op bij de Hoge Raad: geen aftrek.

Ook in de jaren hierna werden nog pogingen gedaan met name vanuit de man die betrokken was in een procedure rondom echtscheiding en partneralimentatie om zijn advocaatkosten af te mogen trekken bij de fiscus. De stand bleef hetzelfde: alleen de alimentatie-ontvanger kan de gemaakte (proces)kosten in aftrek brengen voor het verkrijgen, verhogen, of behouden van partneralimentatie.

Onlangs werd er een nieuwe poging gedaan, want hoe zat het met advocaatkosten die samenhangen met de verrekening van pensioenrechten en onderhoudsverplichtingen?

In de betreffende zaak was de man door zijn ex-echtgenote gedagvaard in verband met de onmiddellijke verrekening van de levensverzekeringen en koopsompolissen die in het convenant aan hem waren toegedeeld. De procedure is geëindigd met de afspraak tussen partijen dat het door de man aan zijn ex-echtgenote te betalen bedrag, ineens zou worden afgestort. Het bedrag dat hij vervolgens aan zijn ex moest betalen, evenals de advocaatkosten, trok hij af als onderhoudsverplichting. De Belastingdienst heeft de som ineens als onderhoudsverplichting in aftrek toegestaan, maar de aftrek van advocaatkosten geweigerd. Ook de Rechtbank en Hof hebben de aftrek van de advocaatkosten niet toegestaan. De Hoge Raad was het hier (in haar arrest dat op 22 januari 2016 gepubliceerd werd met zaaknummer ECLI:NL:HR:2016:317) mee eens.

Slotsom: er zijn nog altijd maar beperkte aftrek-mogelijkheden voor de proceskosten bij scheiding. Nog altijd kan alleen de alimentatie-ontvanger de gemaakte (proces)kosten in aftrek brengen voor het verkrijgen, verhogen, of behouden van partneralimentatie. De alimentatie-betaler zal nog altijd zijn eigen advocaatkosten moeten voldoen en heeft geen recht op belastingaftrek.

mr. Maartje Beeker

Heeft u vragen over dit onderwerp of wenst u zelf bijstand in een echtscheiding?

Neem dan contact op met onze familierechtsspecialisten mr. Beeker en mr. Pierik.